احتمالا در زندگی روزمره خود بارها واژه صرافی را شنیده‌اید، اما آیا تاکنون با این سوال مواجه شده‌اید که صرافی چیست؟ صرافی‌ها چگونه کار می‌کنند و چه نقشی در زندگی روزمره و بازارهای جهانی دارند؟ شاید نقش صرافی‌ها در زندگی مردم عادی کمتر باشد، اما افرادی که در حوزه تجارت کار می‌کنند و یا قصد مبادله‌های بین‌المللی را دارند، در طول روز با صرافی‌ها سر و کار زیادی دارند.
از صرافی‌های سنتی که تبدیل ارزهای مختلف را ممکن می‌کنند تا صرافی‌های دیجیتالی که بستری برای معامله ارزهای رمزنگاری‌شده به وجود آورده‌اند، صرافی‌ها به عنوان موتور محرکه بازارهای مالی شناخته می‌شوند. در واقع با افزایش محبوبیت تجارت الکترونیکی و دارایی‌های دیجیتال، شناخت کارکردها و مزایای صرافی‌ها به یک دانشی ضروری برای تاجران، سرمایه‌گذاران و هر فردی که می‌خواهد در این اقتصاد جهانی مشارکت کند، تبدیل شده است.
در ادامه این مقاله از مجله اسپیدی اکسچنج، مهم‌ترین و اصلی‌ترین موضوعات حوزه صرافی را معرفی می‌کنیم تا اطلاعات و دانش بیشتری درباره آن پیدا کنید.
صرافی چیست؟
معمولا افرادی که می‌خواهند در حوزه مبادلات ارز و یا جابه‌جایی بین‌المللی پول شامل انتقال پول به ایران و یا انتقال پول به خارج از کشور فعالیت کنند، ابتدا با این سوال مواجه می‌شوند که صرافی چیست؟ در پاسخ به این سوال باید گفت که صرافی‌ها به عنوان یکی از نهادهای مهم در بازارهای مالی، نقش کلیدی در تسهیل داد و ستد ارزهای مختلف ایفا می‌کنند.
در تعریف لغوی، صرافی به معنای محل مبادله پول است، اما در معنای تخصصی، به مؤسساتی گفته می‌شود که مجاز به خرید، فروش و تبادل ارزهای رایج فیات (دلار، ریال، یورو، درهم و غیره) و دیجیتال (بیت کوین، تتر، اتریوم و غیره) هستند. این ارزها شامل پول‌های سنتی مانند دلار و یورو و همچنین ارزهای دیجیتال نظیر بیت‌کوین و اتریوم می‌شوند.
صرافی‌ها به مشتریان خود خدمات متنوعی از جمله خرید و فروش نقدی ارز، انجام حواله‌های ارزی و ارائه خدمات ارزی برون‌مرزی از طریق کارگزاران را ارائه می‌دهند. برخی از این مؤسسات همچنین در خرید و فروش سکه و مسکوکات طلای ضرب‌شده توسط بانک مرکزی فعالیت می‌کنند. راه‌اندازی یک صرافی مستلزم دریافت مجوز از بانک مرکزی و رعایت مقررات مربوط به فعالیت‌های ارزی و مالی است.
با گسترش فناوری و رشد تجارت الکترونیک، صرافی‌ها به بخش جدایی‌ناپذیر از اقتصاد جهانی تبدیل شده‌اند و نقش حیاتی در تسهیل تراکنش‌های مالی و ایجاد دسترسی آسان‌تر به بازارهای مالی جهانی دارند.
نحوه فعالیت صرافی‌ها
صرافی‌ها چه به صورت فیزیکی و چه به‌صورت دیجیتال، بستری امن برای خرید و فروش ارز را فراهم می‌کنند. در این فرآیند، می‌توانید ارزهایی مثل دلار، یورو یا بیت کوین را به ارزهای دیگر تبدیل کنید. همچنین قیمت خرید و فروش ارزها بستگی به نرخ روزانه و لحظه‌ای دارد که از مراجع مربوطه اعلام می‌شود.
صرافی‌ها برای کسب سود خود، از اختلاف بین نرخ خرید و فروش ارز استفاده می‌کنند. به طور مثال، اگر نرخ خرید دلار 30 تومان باشد و نرخ فروش آن 31 تومان، صرافی از این تفاوت قیمت سود می‌کند. به عبارت ساده‌تر، اگر شما 100 دلار بخرید، باید 3100 تومان پرداخت کنید، اما اگر همان 100 دلار را به صرافی بفروشید، تنها 3000 تومان از صرافی دریافت می‌کنید.
انواع صرافی‌ها
حال که به طور کامل می‌دانید صرافی چیست و چگونه کار می‌کند، باید با مدل‌های مختلف آن هم آشنا شوید. به‌طورکلی صرافی‌ها از جهت‌های مختلف به چند دسته تقسیم می‌شوند که هرکدام خصوصیات و ویژگی‌های خاص خود را دارند. در ادامه انواع مدل‌های صرافی را معرفی می‌کنیم تا بیشتر از پیش با آن‌ها آشنا شوید.
- صرافی فیزیکی: در گذشته، صرافی‌ها مکان‌های فیزیکی بودند که شنا باید برای خرید و فروش اوراق بهادار و یا دریافت سایر خدمات، باید به آنجا مراجعه می‌کردید.
- صرافی الکترونیکی: اخیراً به دلیل پیشرفت سریع فناوری، بیشتر معاملات به‌صورت الکترونیکی انجام می‌شوند. در صرافی‌ها، الگوریتم‌های پیچیده‌ای برای تطبیق قیمت‌ها استفاده می‌شوند تا بدون نیاز حضوری شما، بتوانید از تمام خدمات آن استفاده کنید.
- صرافی‌هایی با مجوز خرید و فروش ارز و سکه طلا: این صرافی‌ها حق خرید و فروش نقدی ارز و سکه طلا را دارند.
- صرافی‌های بانک‌ها و موسسات اعتباری: این نوع از صرافی‌ها علاوه بر خرید و فروش ارز و سکه طلا، این صرافی‌ها قادر به انجام حواله ارزی نیز هستند.
- صرافی‌های تاسیس‌شده توسط اشخاص حقیقی: این صرافی‌ها باید در قالب شرکت تضامنی تاسیس شوند و خدمات مشابه صرافی‌های دیگر را ارائه می‌دهند.
- صرافی‌های تاسیس‌شده توسط اشخاص حقوقی (بانک‌ها و موسسات مالی): این صرافی‌ها باید به صورت شرکت سهامی خاص تاسیس شوند و خدمات مشابه سایر صرافی‌ها را دارند.
- صرافی متمرکز: در این نوع از صرافی‌ها که یک مالک شخصی دارند، صراف نقش واسطه‌گر (شخص ثالث) را دارد و سایر افراد می‌توانند به‌راحتی سایر ارزها را معامله کنند. اعتماد بالای صرافی متمرکز باعث می‌شود که در میان معامله‌گرها محبوبیت بالایی داشته باشند.
- صرافی غیر متمرکز: این نوع از صرافی‌ها هم امنیت بالایی دارند و در چند سال گذشته محبوبیت بالایی به دست آورده‌اند. در صرافی غیرمتمرکز که یک نوع صرافی آنلاین به شمار می‌آید، خریدار و فروشنده کنار هم جمع می‌شوند و بدون وجود واسطه یا شخص ثالث، معاملات را انجام می‌دهند.
- صرافی بانکی: این صرافی توسطه بانک‌ها و یا موسسه‌های مالی و اعتباری ایجاد می‌شود. تاسیس صرافی بانکی فقط به صورت سهامی خاص امکان‌پذیر است و برای انجام آن باید حداقل 250 میلیارد ریال سرمایه داشته باشند.
مهم‌ترین ویژگی‌های صرافی معتبر
در ادامه پاسخگویی به سوال «صرافی چیست» باید با ویژگی‌های برجسته صرافی معتبر آشنا شوید. مواردی که در ادامه معرفی می‌کنیم، مهم‌ترین و اصلی‌ترین ویژگی‌های صرافی معتبر به شمار می‌آیند:
- سرعت و امنیت بالا: یک صرافی معتبر باید سیستمی با سرعت بالا و امنیت قوی داشته باشد. این ویژگی به ثبت و ذخیره‌سازی اطلاعات در کمترین زمان ممکن و حفاظت از داده‌های مشتریان کمک می‌کند.
- گزارش‌گیری متنوع: صرافی‌های معتبر باید قابلیت ارائه گزارش‌های متنوع و دقیق را به صرافان داشته باشند تا آن‌ها بتوانند با تحلیل این گزارش‌ها، کسب‌وکار خود را به شکل بهینه مدیریت کنند.
- امکان ارائه صورت‌حساب‌های مالی: یک صرافی معتبر باید بتواند صورت‌حساب‌های مالی لحظه‌ای و دوره‌ای ارائه دهد تا کاربران بتوانند در هر زمان به اطلاعات مالی خود دسترسی پیدا کنند.
- دسترسی آسان: صرافی‌ها باید سیستمی طراحی کنند که کاربران به‌راحتی با آن کار کنند و به سرعت نحوه استفاده از نرم‌افزار را یاد بگیرند.
- پشتیبانی قوی: صرافی‌های معتبر باید از پشتیبانی کامل برخوردار باشند تا در صورت بروز هرگونه مشکل، تیم پشتیبانی به‌سرعت پاسخگو باشد و مسائل را حل کند.
- شفافیت در تراکنش‌ها و کشف قیمت: معامله‌گران با انجام معاملات از طریق صرافی و مشاهده معاملات دیگری که همزمان در حال انجام است، می‌توانند اطمینان حاصل کنند که قیمت منصفانه‌ای بر اساس روندهای بازار پرداخت می‌کنند.
انواع خدمات
صرافی‌ها خدمات مختلفی را ارائه می‌دهند که هرکدام از آن‌ها بر اساس دستورالعمل اجرایی تاسیس، فعالیت و نظارت بر صرافی‌ها تعریف شده‌اند. در ادامه این خدمات مهم را معرفی می‌کنیم:
- خرید و فروش نقدی ارز: صرافی‌ها به خرید و فروش ارزهای فیزیکی مانند دلار، یورو و همچنین ارزهای دیجیتال مانند دوج کوین و تتر می‌پردازند.
- خرید و فروش سکه طلا: صرافی‌ها در کنار ارزهای دیجیتال، امکان خرید و فروش سکه و طلا را برایتان فراهم می‌کنند.
- حواله‌های ارزی: صرافی‌ها خدمات مربوط به حواله ارزی را ارائه می‌دهند که شامل انتقال ارز بین کشورهای مختلف می‌شود.
- خدمات ارزی خارج از کشور: صرافی‌ها می‌توانند از طریق کارگزاران در خارج از مرزهای کشور، خدمات ارزی را ارائه دهند. این خدمات شامل پرداخت وجه در داخل کشور و دریافت معادل ارزی آن در خارج از کشور می‌شود. همچنین امکان پرداخت وجه در خارج و دریافت معادل آن در کشور امکان‌پذیر است.
- تنوع بالای ارزهای دیجیتال: صرافی‌ها تنوع ارزهای دیجیتال و ارزهای رایج جهان را بالا می‌برند تا کاربران بتوانند معاملات خود را بهتر و راحت‌تر انجام دهند.
- ارائه کیف پول اختصاصی: صرافی‌های معتبر دارای یک کیف پول اختصاصی هستند که شما می‌توانید به کمک آن نگهداری از سرمایه و انجام معاملات را بهتر انجام دهید.
آیا کارگزار (Broker) جزو صرافی‌ها است؟
کارگزاران جزو صرافی‌هایی که در آن‌ها معاملات انجام می‌شود، نیستند. آن‌ها در واقع یک سرویس حیاتی ارائه می‌دهند که خریداران و فروشندگان را به صرافی متصل می‌کند. در طرف مقابل شرکت‌های بزرگ معمولاً عضو صرافی‌ها هستند و به طور مستقیم به مکان معامله دسترسی دارند، اما سرمایه‌گذاران فردی یا شرکت‌های کوچک معمولاً به یک واسطه نیاز دارند تا به آن‌ها کمک کند معاملات خود را انجام دهند.
معمولا کارگزاران برای ارائه این خدمت یک کارمزد کم دریافت می‌کنند و تابع مقررات مختلفی هستند که بسته به نوع محصولات خرید و فروش شده و حوزه‌های قضائی که در آن‌ها فعالیت می‌کنند، متفاوت است.
جمع بندی
کسانی که در حوزه‌ی خرید و فروش ارز و بازارهای مالی فعالیت می‌کنند، باید به خوبی بدانند که صرافی چیست، چگونه کار می‌کند و چه خدماتی را ارائه می‌دهد. در واقع صرافی‌ها به‌عنوان مراکز معاملاتی نقش مهمی در تسهیل تبادل ارزهای مختلف، چه به صورت نقدی و چه دیجیتال، ایفا می‌کنند.
در این مطلب به طور کامل شما را با صرافی و ویژگی‌های مختلف آن آشنا کردیم تا بیشتر از پیش با آن‌ها آشنا شوید. همچنین اطلاعات کاملی درباره انواع صرافی‌ها، نحوه فعالیت، خدمات متنوع و سایر موضوعات مختلف آن ارائه کردیم. اگر همچنان درباره صرافی‌های سوال خاصی دارید، از طریق بخش کامنت‌ها با ما به اشتراک بگذارید و همچنین برای انجام تمامی امور حواله ارزی می‌توانید با صرافی اسپیدی اکسچنج در تماس باشید.
پرسش های خود را اینجا مطرح کنید